18 تا 25 سالگی، اوج مصرف مواد در جوانان - جعبه مهر

فرزانه سهرابی در گفت وگو با خبرنگاران، درباره چرایی لزوم نگاه خاص به حوزه اعتیاد جوانان می گوید: فرایند مصرف انواع مواد از مصرف تفننی تا اعتیاد میان جوانان معمولاً تحت تاثیر عواملی است که عموماً از حیطه کنترل افراد خارج است؛ از علل شخصیتی (مانند، سلامت رفتاری و روحی، رشد عصبی و تفاوت های ژنتیکی که از تاثیرات اجتماعی حاصل می گردد) تا عوامل میانی (مانند، شرایط خانوادگی، مدرسه و تاثیر گروه های همسالان) و عوامل گسترده تر (مانند شرایط مالی و اجتماعی و محیط فیزیکی اطراف) را می توان برای ارزیابی آسیب پذیری جوانان در برابر مصرف مواد برشمرد که مجموع این عوامل از فردی به فرد دیگر متفاوت است و نمی توان تصور کرد که همه افراد در گروه سنی جوان به یکسان در برابر مصرف مواد آسیب پذیر هستند.

عوامل اصلی گرایش جوانان به اعتیاد

وی معتقد است که به طور کلی ترکیب عوامل آسیب پذیر و پرخطر و فقدان عوامل محیطی و حفاظتی در شرایط و شرایط خاص زندگی جوانان سبب می گردد، حساسیت های متفاوتی در برابر مصرف مواد مخدر در آنها ایجاد گردد اما مسائل روحی و رفتاری اولیه، فقر، نبود فرصت ها، تنهایی و انزوا، فقدان حمایت های خانوادگی و اجتماعی و تاثیر منفی گروه های همسال از علل اصلی است که فرد را به سمت مصرف مواد سوق می دهد. حال آنکه استفاده پرخطر از مواد تاثیرات گوناگون مستقیمی بر جوانان دارد، احتمال بیکاری، مسائل مربوط به سلامت جسمانی، روابط اجتماعی ناکارآمد، تمایل به خودکشی، بیماری های روانی و حتی امید به زندگی پایین در جوانانی که مصرف مواد دارند، افزایش می یابد.

18 تا 25 سالگی؛ اوج مصرف مواد در بین جوانان

معاون اجتماعی موسسه کادراس درباره پیامدهای مصرف مواد بر سلامت روان و جسم جوانان می افزاید: پیامدهای مصرف مواد بر سلامت روان و جسم جوانان بسیار بالاست؛ چراکه بیشتر تحقیقات نشان می دهند که شروع دوره نوجوانی از 12 تا 14 سالگی تا اواخر 15 تا 17 سالگی دوره ای خطرناک برای شروع مصرف مواد است و اوج مصرف مواد در بین جوانان بین سنین 18 تا 25 سالگی است و این شرایط در بسیاری از کشورهای دنیا و در ارتباط با انواع مواد مشاهده شده است.

سهرابی ادامه می دهد: آنالیز های مربوط به مصرف مواد در بین عموم مردم نیز نشان می دهد که میزان مصرف مواد بین جوانان نسبت به افراد مسن بیشتر است، اگر چه استثنائاتی در مورد مصرف سنتی اوپیوئیدها وجود دارد.

الگوی مصرف مواد میان جوانان؛ از فقر تا ثروت

اگرچه براساس مطالعات صورت گرفته میزان مصرف مواد بین جوانان بیشتر است اما الگوی مصرف مواد میان گروه های سنی جوان، از کشوری به کشور دیگر و با توجه به شرایط مالی و اجتماعی هر یک از کشورها متفاوت است، به طوریکه این پژوهشگر حوزه اعتیاد دراین باره می گوید که از یک سو مصرف تفریحی مواد باعث افزایش هیجانات روحی و تجربه های جدید می گردد و از سوی دیگر جوانانی که در شرایط زندگی دشواری قرار دارند، اغلب کوشش دارند با مصرف انواع مواد بر شرایط سخت زندگی خود غلبه نمایند و در نتیجه الگوی مصرف در هر یکی از این شرایط متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال، موادی مانند اکستازی، کوکائین، مت آمفتامین و ال اس دی که در کلوپ های شبانه مصرف می شوند، معمولا در بین جوانانی شایع است که در کشوری با درآمد بالا زندگی می نمایند؛ معمولاً مصرف این مواد به صورت مخفیانه و انفرادی صورت می گیرد.

کانابیس و تصوراتی که بین جوانان رایج است

معاون اجتماعی موسسه کادراس ادامه می دهد: شواهد به دست آمده در کشورهای غربی نیز حکایت از این دارد که دسترسی آسان به کانابیس و تصوری که در مورد کم خطر بودن این ماده وجود دارد، سبب شده تا این ماده به معمول ترین ماده در دسترس میان کسانی که از نوجوانی خود به مصرف مواد روی آورده اند، تبدیل گردد.

انواع مواد به ویژه کانابیس ها در بدن چطور عمل می نمایند؟

این استاد دانشگاه در ادامه درباره مصرف انواع مواد مخدر میان جوانان و عوارض جسمانی آن نیز اینطور شرح می دهد: مصرف مزمن و بلندمدت مواد به ویژه مصرف کانابیس به همراه انواع مواد دیگر و حتی به تنهایی می تواند پیامدهای منفی بر سلامت انسان ها در حوزه های سلامت جسم (اختلال در هماهنگی حرکتی)، سلامت روان (اختلال در حافظه کوتاه مدت)، عملکردهای شناختی و پیشرفت تحصیلی و شغلی و همچنین روابط اجتماعی (مانند قضاوت نادرست و افزایش خطر در رفتار جنسی) به همراه داشته باشد.

به گفته وی مصرف نمایندگان جوان کانابیس همچنین ممکن است با اختلال در عملکرد مانند عملکرد آموزشی ضعیف و احتمال اخراج شدن از مدرسه یا دانشگاه و اختلال روانی همچون خودکشی نیز روبرو شوند. در مطالعه ملی که بر روی 856 هزار و 385 نفر از افراد دارای اختلال مصرف کانابیس در ایالات متحده آمریکا صورت گرفته، 28 درصد پاسخ دهندگان از چند اختلالی روانپزشکی رنج می برند، به این معنا که فرد در نتیجه مصرف کانابیس همزمان دچار چند اختلال و بیماری مانند اختلال شناختی و اختلال رشد مغزی شده است. باید گفت مصرف کانابیس در دوزهای پایین در دوره نوجوانی نیز می تواند به عملکرد تحصیلی و روان شناختی فرد آسیب جدی بزند، به گونه ای که فرد با ادامه مصرف به ویژه در جوانی با پیامدهای بلندمدت مصرف کانابیس مانند اختلال در عملکرد در حوزه های اجتماعی و شغلی روبرو گردد.

معاون اجتماعی موسسه کادراس معتقد است که کانابیس از جمله مواد مصرفی رایج میان جوانان به شمار می رود به طوریکه شواهدی از کشورهای غربی وجود دارد که دسترسی آسان به کانابیس همراه با این برداشت عمومی که مصرف آن آسیب کمتری دارد، باعث شده کانابیس رایج ترین ماده مصرفی میان جوانان باشد.

شیوع مصرف روان گردان ها میان جوانان

سهرابی در ادامه همچنین درباره روان گردان های جدید نیز بیان می نماید: مصرف روان گردان هایی که به تازگی وارد بازار شده اند یا در ارتباط با سبک خاصی از زندگی است، میان جوانان بسیار بالاتر است. به عنوان مثال مصرف اکستازی و مواد روان گردان به ندرت توسط افراد مسن و کهنسال گزارش شده، در حالی که میان جمعیت جوان شیوع بسیار بالایی دارد.

بنابر اظهارات وی و براساس داده های مربوط به 28 کشور عضو اتحادیه اروپا، نروژ و ترکیه، مصرف آمفتامین ها و اکستازی در این کشورها، میان سنین زیر 35 سال، دو تا سه برابر بیشتر از افراد مسن است؛ در واقع مصرف اکستازی برای گروه های سنی 15 تا 24 سال، تا 20 برابر بیشتر از گروه سنی افراد 45 تا 54 سال است. در مقابل مصرف کوکائین در اروپا، برای جمعیت سنی 15 تا 24 سال و نیز جمعیت سنی 45 تا 54 سال تقریباً برابر است، اما مصرف کانابیس میان جوانان زیر 35 سال به مراتب بیشتر است. علاوه بر تفاوت های تاریخی در سطح مصرف مواد میان جمعیت جوان کشورهای اروپایی، این موضوع می تواند منعکس نماینده تفاوت سنی در شروع به مصرف انواع مواد باشد. قابل ذکر است، کانابیس از جمله مواد مصرفی رایج بین جوانان به شمار می رود؛ شواهدی از کشورهای غربی وجود دارد که دسترسی آسان به کانابیس همراه با این برداشت عمومی که مصرف آن آسیب کمتری دارد، باعث شده کانابیس رایج ترین ماده مصرفی در بین جوانان باشد. کانابیس اغلب در کنار سایر مواد مصرف می گردد و و معمولاً استفاده از سایر مواد مقدم بر مصرف کانابیس است.

آسیب شناسی مصرف مواد میان جوانان

این پژوهشگر حوزه اعتیاد در ادامه با بیان اینکه مصرف انواع مواد، زندگی جوانان را در تمامی بخش ها و مناطق دنیا تحت تاثیر قرار داده است، می افزاید: جوانان ممکن است به مصرف انواع مواد روی آورند، بدون اینکه درگیر کشت، فراوری و یا توزیع و قاچاق مواد شوند. عوامل بسیاری در سطوح فردی، خرد (مانند خانواده، مدارس و گروه های همسال) و کلان (محیط اجتماعی، مالی و پیرامونی) سبب آسیب پذیری بیشتر جوانان در برابر مصرف مواد مخدر می شوند. بر اساس تحقیقات، مراحل ابتدایی (12 تا 14 سال) و انتهایی (15 تا 17 سال) دوره نوجوانی، مرحله بسیار حیاتی در مورد شروع مصرف مواد محسوب می گردد.

وی معتقد است: اینکه جوانان به یک میزان در برابر مصرف مواد آسیب پذیرند، تصوری غلط است، چرا که حساسیت افراد به ویژه در شروع مصرف مواد متفاوت است. در حالی که عوامل اثرگذار در افراد مختلف، متفاوت است و هیچ عاملی به تنهایی سبب مصرف مواد نمی گردد؛ وجود مجموع عوامل تحریک نماینده در مصرف مواد و فقدان عوامل پیشگیرانه موثر، سبب بروز تفاوت در میزان تحریک ذهن جوانانی می َگردد که بعضی از آنان روی به مصرف مواد آورده و بعضی دیگر تمایلی به مصرف نداشته باشند. در نتیجه، از منظر رویکرد پیشگیری مهم است که درک درستی از بافت و زمینه های مصرف انواع مواد و نیز عوامل تاثیرگذار شخصی، اجتماعی و محیطی داشته تا بتوان اختلالاتی که منجر به شروع مصرف مواد میان جوانان می شوند را شناسایی کرد.

معاون اجتماعی موسسه کادراس ادامه می دهد: بسیاری از جوانان به دلیل فقر و فقدان فرصت های اجتماعی و مالی درگیر زنجیره تامین مواد می شوند؛ به ویژه جوانانی که در زمینه کاشت، فراوری و فرآوری و قاچاق مواد فعالیت می نمایند، به دلیل عدم وجود فرصت های اجتماعی و مالی کافی و مناسب، ممکن است جوانان برای کسب درآمد یا افزایش درآمد ناچیز خود به سوی مصرف مواد و در ادامه به زنجیره فراوری و قاچاق آن جذب شوند. در بعضی از کشورها، جوانان درگیر شبکه های تامین مواد می شوند، زیرا به دنبال هیجان و کسب هویت و شهرت به واسطه گروه های محلی درگیر در قاچاق و تهیه مواد هستند.

به گفته سهرابی، گروه های جرم و جنایت سازمان یافته برای قاچاق مواد به دو دلیل از جوانان استفاده می نمایند: اول، بی باکی و بی پروایی در ارتباط با جوانان؛ دوم اطاعت و فرمانبری آنها. جوانان درگیر در تجارت غیرقانونی مواد اغلب جزئی از گروهای عظیم جرائم سازمان یافته در بازارهای بین المللی هستند که از آنها به صورت حمل نماینده غیرقانونی قاچاق مواد در مرزها استفاده می گردد.

مسافرت رو: مسافرت رو: آگاهانه سفر کنیم تا بیشتر از سفر لذت ببریم

دور زمین: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله گردشگری